Yüksek performanslı mekanik şaheserler için bakım kılavuzu…
Sahipleri için hem maddi hem de manevi değere sahip saatlerin uzun yıllar maksimum performansta kullanılabilmesi için belirli dönemlerde bakıma girmesi gerektiği hemen hemen herkes tarafından bilinir.
Günümüzde mekanizmalar, gelişen ve ilerleyen teknolojinin de yardımıyla, daha hassas ve sağlam parçalardan üretilmektedir, bu durum da özellikle bu yeni nesil mekanizmaların bakım aralıklarını oldukça uzatmaktadır. Bazı sıra dışı üreticilerin bakıma ihtiyaç duymayacak şekilde tasarlanan özel modelleri hariç her mekanik saatin uzman ellere teslim edilip gerekli işlemlerin yapılması uzun vadede hem saat hem de kullanıcısı için faydalı olacaktır. Her ne kadar bazı saat severler tarafından “bozulmadıkça dokunma” düşüncesi benimsenmiş olsa da, üreticilerin belirlediği bakım aralıklarına uymak zaman tutma kabiliyetinin korunmasından, potansiyel aşınma problemlerini önlemeye dek birçok avantajı beraberinde getirir.
Saat üreticileri 3 ile 5 yıl arasında değişen sürelerde kapsamlı servisi önermektedir. Bir saatin ne denli sık servise ihtiyaç duyacağı, nasıl kullanıldığı ve nasıl saklandığıyla direkt ilgilidir. Saatin yıllarca kullanılmadan durması tahmin edilenin aksine kullanılmasından daha zararlı sonuçlara yol açabilmektedir. Eğer saatinizi günlük kullanmıyorsanız, ayda en az bir defa tam olarak kurmanız içindeki parçaların yağlanması ve yağların kurumaması için büyük önem arz etmektedir.
Bazı saatler üretilme amaçları gereği dış etkenlere daha fazla maruz kalabilmektedirler. Örneğin suyla fazlasıyla temas halinde olan bir dalgıç saati kullanıyorsanız, tahmin edeceğiniz üzere, bakım aralığınız “normal” bir kullanıcıdan daha sık olmalıdır. Zamanla özelliğini yitiren conta, vida ve plastik parçaların değişmemesi halinde başınıza açacağı sıkıntı, herhangi bir bakım maliyetinden çok daha yüksek olacaktır.
Eğer komplikasyonlu bir saatiniz varsa bakım konusu her zamankinden daha da önemli bir hale gelmektedir. Birbirine direkt olarak temas eden metaller, özelliğini yitirmiş veya azalmış yağlama seviyelerinde geri dönüşü olmayan hasarlar alabilirler. Bu noktada bakımların aksatılmaması kadar komplikasyonların kullanılması da önem taşımaktadır. Örneğin belirli aralıklarla kronografı çalıştırmak gibi.
Genel bakım, mutlaka işinin ehli profesyonel kişiler tarafından yapılmalıdır. Aksi takdirde mikro mekaniğin zirvesini temsil eden makineler için hoş olamayan sonuçlarla karşılaşılabilir. Komple servis birçok basamaktan oluşmaktadır. Saat ustası, bileziği/kayışı söktükten sonra kasayı açar ve ilk olarak gözle kontrolünü gerçekleştirir. Tüm fonksiyonlar teker teker test edilir, mekanizma, kasa, cam dâhil tüm parçalar teker teker sökülür, temizlenir, gerekirse yenileriyle değiştirilir ve yeniden toplanır. Yağlama işleminin ardından hassas ayarlar yapılır ve kasa kapatılır. Ardından zaman tutma ve su geçirmezlik testleri yapılır ve saat teslime hazırlanır. Mekanizma bakımına ilaveten kasanın ve varsa bileziğin çiziklerinden arındırılması için, kullanıcının isteğine bağlı olarak, polisaj işlemi de uygulanabilir.
Bakım işlemi, yetkili servise olan uzaklık ve servisin yoğunluk durumuna göre 4 ila 24 hafta arasında değişen süreler alabilir. Genellikle standart prosedürlere bağlı kalınarak yapılan servisler 1 ay içinde tamamlanırlar. Servis fiyatları ise tamamen marka ve modele özgüdür. Bazı eski saatler için problemli parçaların yeniden üretilmesi gerekebilir. Bu tarz ekstrem durumlarda fatura oldukça yüksek çıkabilmektedir. Bazı üreticiler ise belirli bir yaştan daha eski saatleri servis için kabul etmemektedir. Bu aşamada, saat bakım hizmeti veren bağımsız servislere başvurmak gerekebilir. Saatler garanti süreleri dâhilinde üreticiden kaynaklı her soruna karşı güvence altındadır. Aynı garanti güvencesi yetkili servislerce yapılan bakım hizmetleri için de geçerlidir. Bakımdan çıkmış bir saat, servis tarafından belirlenen sürece üretici hatasına karşı garanti altına alınmaktadır.
Bakımları muntazam yapılmış bir saat koleksiyonerler tarafından da daha büyük bir ilgiyle karşılanacaktır. Belirli bir yaşın üstündeki saatinizi satmak istediğinizde bakım işlemlerinin değer artışı sağlaması, gayet makul bir öngörüdür. Dolayısıyla servis geçmişine dair belgelerin saatle beraber saklanması da özellikle “vintage” modeller için oldukça önemlidir.
