Bir Pilot Saati Hikayesi: B-Uhr

Bir Pilot Saati Hikayesi: B-Uhr

Klasikleşmiş saat tasarımları incelendiğinde çoğunun teknik gereksinimler doğrultusunda ilk olarak üretildikleri görürüz. B-Uhr saatlerinin hikayesi de aynı şekilde başlıyor. 1935 yılında, henüz 2. Dünya Savaşı başlamamışken, Adolf Hitler Alman Hava Kuvvetleri’ni yeniden harekete geçirme kararı alır. 1. Dünya Savaşı sonrası imzalanan Versay Barış Antlaşması gereği sivil ihtiyaçlar çerçevesinde yapılıyor izlenimi verilen bu karar aslında tamamıyla askeri amaçlar doğrultusunda yapılmaktadır.

b-uhr-watch.jpg

Hava Kuvvetleri için uçak üretiminden sorumlu RLM(Reichs-Luftfahrtministerium) aynı zamanda uçak mürettebatı için de görevlerde kullanılmaya elverişli bir saat arayışına girer. Akabinde ortaya çıkan tasarım ise B-Uhr’un ta kendisidir. B-Uhr ismi Beobachtungs Uhr, yeni gözlem saati isminin kısaltmasından gelmektedir. 55mm kasa çapına sahip saatler pilotlarca kalın deri uçuş ekipmanlarının üzerine giyilmek üzere tasarlanmışlardır.

Reichs-Luftfahrtministerium.jpgRLM(Reichs-Luftfahrtministerium)

Cep saatleri ölçülerine sahip kasalar bilekte devasa durmasına rağmen oldukça işlevsel özelliklere sahiptirler. B-uhr’lar kasalarının iç tarafında anti-magnetik özellik sağlayan faraday kafesi çerçevesine bulunmaktadır. Saatlerin tepeleri o yıllar için teknolojik bir gelişme sayılan hacking-seconds yani tepe çekildiğinde saniye kolunun durması özelliğine ve görev esnasında eldivenlerle kolay ulaşım imkanı sağlayan büyük çaplı tepelere de sahiptirler. Saatlerin deri kayışları özellikle olması gerekenden uzun tutularak uçuş ekipmanı üstünde konforlu bir duruş amaçlanmıştır.

b-uhr-pilot-watch.jpg

B-Uhr’lar iki farklı kadran kombinasyonuyla üretilmiştir. İlk olarak üretilen Type A siyah zemin üzerine beyaz arabik sayılara sahipken, 1941 yılında üretimine başlanan Type B modelinde ise saatler için farklı, dakikalar için farklı sayı halkalarına yer verilmiştir. Her kasa, sol arafta işli FL23882 model numarası ve arka kapakta yer alan, tip, üretim numarası, mekanizma, sipariş numarası ve üretici isminin yer aldığı künyeye sahiptir.

-WC-Baumuster-A-1.jpgIWC B-UHR Type A

Laco-Baumusuer-B.jpgLaco B-UHR Type B

Görevlerde kullanılan tüm saatler Hava Kuvvetleri’nin malıdır ve uçuş esnasında pilotlara zimmetlenir. Görevler esnasında senkronizasyon hayati önem taşımaktadır. Olası hataları engellemek amacıyla saatler pilotlar tarafından her uçuş öncesi uçak komuta merkezinden gönderilen sinyaller yardımıyla ayarlanır.

B-Uhr saatlerinin o yıllarda Almanya içinde 4 üreticisi bulunmaktaydı; A. Lange & Söhne, Wempe, Lacher & Company/Durowe (Laco) ve Walter Storz (Stowa). Wempe, Thommen kalibre 31, Stowa, Unitas kalibre  2812, Lange, kalibre 48 & 48.1, Laco ise Durowe kalibre 5 kullanmataydı. Yalnızca 2 firma Alman in-house mekanizmaları kullanırken Wempe bütün montajını kendisi yapmaktaydı, Lange ise başka firmalardan talebe cevap verebilmek adına yardım almaktaydı. Küçük sayılarda olsa da İsviçre’li saat üreticisi IWC de üretime, kalibre 52T S.C.’li saatleriyle katılmıştı. Bu 5 markanın dışında B-Uhr saat üreticisi bulunmamaktadır.

stowa-b-uhr-pilot-watch.jpgGüncel Stowa Pilot Koleksiyonu

-WC-Big-Pilots-Watch-ref-W500912-S-HH-2016-1.jpg
Güncel IWC Big Pilot

Günümüzde eski üreticilerden yalnızca IWC, Stowa ve Laco “Pilot Saati” temalı üretimlerine devam etmektedirler. Wempe ve Lange’nin ürettiği pilot saatlerine sahip olmak ise hem bulunabilirlik hem de oldukça yüksek fiyat etiketlerinden ötürü bir hayli zordur. IWC çeşitli ebat, tasarım ve komplikasyonlara sahip modellerini halen daha üreterek geleneğini devam ettirmektedir. SIHH 2016 kapsamında tanıttığı yeni Pilot koleksiyonunda ise orijinal üretimlere sadık kalınarak üretilmiş 55mm çapa sahip limitli sayıdaki Heritage modelleri koleksiyonerler için fazlasıyla kıymetli bir hazine niteliği taşımaktadır. Stowa ve Laco ise oldukça ulaşılabilir fiyatlara, çoğunlukla ETA mekanizmaları kullanarak hem Type A, hem de Type B kadranlara sahip pilot modellerini saat severlerle buluşturmaktadırlar. Bunların dışında farklı markalar bünyesinde yine orijinal B-Uhr modellerinden esinlenilere tasarlanmış Pilot Saatleri’ne rastlamak mümkündür.

laco-b-uhr-watch.jpg Güncel Laco B-UHR Pilot Watch

Tarihi önemi ve horolojik değerinin yanı sıra, minimalist ve işlevsel tasarım öğlelerinden ötürü de Pilot Saatleri halen daha oldukça tercih edilen kategoriler arasında yer almaktadır. Okunabilirliği artırmak amacıyla  her türlü süsten ve görüşü engelleyebilecek öğeden arındırılmış kadranlar ve kollara sahip B-Uhr temarik saatleri sade görünüm tercih edenler için oldukça başarılı seçenekler arasındadır.

b-uhren-2.jpg