Saat dünyasının aykırı formu yastık kasalar mercek altında.
Askeri veya sivil kulanım fark etmeksizin, tarihin tozlu raflarında karşımıza çıkan ilk saatlerde hem yuvarlak hem de köşeli kasa tasarımlarına sıkça rastlıyoruz.
Yuvarlak kasaların, günümüz saatçilik dünyası dahil, tarih boyunca neden bu denli popüler olduğunu kestirmek hiç de zor değil. Zamanın sonsuzluğunu simgeleyen daire formunun kasa içine kusursuz bir şekilde yerleştirilebilmesi ve yine dairesel mekanizmaların kolay bulunabilirliği, bu saatleri en çok sevilenler listesinde birinci sıraya taşımaya yetiyor. Dikdörtgen form ise bambaşka bir felsefe ile ortaya çıkıyor. Kayış ile yekpare görünüm sunan dikdörtgen kasalar, bilekte şıklığı konfordan ödün vermeden sunabilmek adına güçlü bir alternatif olarak karşımızdalar.
Bilekte taşınmaya uygun hale getirilmiş yuvarlak formlu cep saatlerinden, Cartier’in köşeli çizgileri ile meşhur Tank veya Santos tasarımlarına dek türlü şekillerde karşımıza çıkan ilk kol saatleri kervanına, 1920’li yıllarda, bir ara form sayılabilecek yastık kasalı modeller ekleniyor. Patek ve Rolex önderliğinde başlayan bu furya ile üretilen yastık kasalar, yuvarlak ve köşeli saatlerin en iyi yönlerini tek bir bedende harmanlayabilmesiyle, bir anda büyük ilgiye maruz kalıyorlar.
Yastık kasalı saatlerin önemini dair bazı örnekler verelim. Yuvarlak kasada, çap değeri ne ise dikdörtgen kasada da genişlik verisi aynı ölçüye işaret eder. Farklı olarak dikdörtgen saatlerde, istisnai durumlar olsa da, yuvarlak saatlerde olduğu gibi 40mm ve daha üstü ölçülere kolay kolay rastlamazsınız. Bunun sebebi, üreticilerin, dikdörtgen kasalar ile kayış/bilezik genişliklerini birbirlerine yakın tutmak istemeleridir. Aksi halde saatin kasası geniş bir plaka halinde bileğinizin üzerinde dururken boynuzlar içerde kalacaktır ve yuvarlak saatlere özgü kasadan boynuza uzanan akıcı form kaybolacaktır. TAG Heuer Monaco karakteristik yapısını, tam olarak bu kesintili tasarım anlayışına borçludur. Öte yandan bir Cartier Tank ya da JLC Reverso, bahsi geçen akıcı kasa/boynuz hatlarıyla çok daha zarif çizgilere sahiptirler.
Günümüz saat dünyasında yastık formlu kasaların en başarılı temsilcilerinden biri tartışmasız Panerai. Özellikle Radiomir koleksiyonu, yastık kasalı bir saatte olması gereken tüm özellikleri bir referans numarası altında toplayabilen tasarımlara ev sahipliği yapıyor. İnce ve kısa boynuz tasarımı, geniş kayış ölçüsüne rağmen, bilekte son derece şık ve konforlu bir duruşa sergiliyor. 47mm gibi ekstrem ebatlı bir saat dahi, bu sayede ortalama bir bilekte dahi, rahatça taşınabilir hale geliyor. Yuvarlak kadran ve cam, köşeli kasa ile harmanlanarak kullanıcısına hem güçlü hem de akıcı bir form sunuyor.
Daha makul ölçülerde, yüksek saatçiliğin zirvesine bir bakış atarsak Patek Philippe çıkıyor karşımıza. 595X serisi adeta tüm üreticilere, yastık kasalı bir saatin nasıl olması gerektiği ile ilgili ders veriyor. Zarafet ve olağanüstü işçiliği sonuna kadar hissedebileceğiniz bu serinin bi-compax, monopusher, split seconds kronograf modeli olan 5950A’da paslanmaz çelik kullanımı, saati daha da kıymetli hale getiriyor.
Vacheron Constantin’in Historiques American 1921 modeli de tıpkı Patek’de olduğu gibi yastık kasalı saatler arasında bir kilometre taşı olarak bizleri karşılıyor. 40mm ebatlı ve köşeli hatlarla tasarlanmış bir modelin VC imzasıyla buluşması, hemen her saat koleksiyoncusu için bir arzu objesi oluşturuyor.
2022 Watches & Wonders fuarının gözdelerinden Piaget Polo modeli de, modern ve sportif bir yastık kasalı saatin taşıması gereken tüm özellikleri üstün kalite ve uygun fiyatla bir arada sunabiliyor.
Örnekleri çoğaltmak mümkün. H, Moser & Cie. Streamliner’den, Laurent Ferrier Galet’e, Doxa SUB500’den Seiko Sea Turtle’ye, sayısız ebat, renk ve özellikle yastık kasalı saate rastlamanız mümkün.
