Saat dünyasının en romantik komplikasyonlarından biriyle tanışmaya hazır mısınız?
Rattrapante, Double veya Split-Seconds kronograf... Saatçilik terminolojisinde yer alan, aynı anda birden fazla, genelde iki, duruma dair zaman ölçümü yapılmasına yarayan komplikasyonu anlatmak için türetilen kelimeler bunlar.
Yazımın başında romantik demiştim çünkü mekanik saatçilikte adı işlevsellikle bir tutulan kronograf komplikasyonunu bir çırpıda tahtından indiren, ancak sadece merak edenin ve bilenin zevkine varabileceği bir özellik Rattrapante.
Ne işe yarar derseniz, kısıtlı da olsa kendine kullanım alanı bulabiliyor çift kronograflar. Eş zamanlı ya da farklı anlarda başlayan iki duruma/olaya ait zaman kaydı alabiliyorsunuz. Split-Seconds, ayrık saniyeler, en sık karşılaştığımız kronograf türü. Fransız kökenli Rattrapante sözü ise yakalamaktan geliyor, tıpkı saniye kollarının tek bir butonla birbirini yakalaması gibi. Çift kronografların en sık karşılaşılan örnekleri çift saniye koluna sahip olsa da çift dakika ve hatta çift saat ibreli modeller de mevcut.
Çift kronografın icadı, 1903 yılında Patek Philippe tarafından gerçekleştiriliyor. Cep saatine yerleştirilen mekanizmanın kol saatlerine uyarlanması ise uzun yıllar alıyor. Bilindiği üzere kronograflar iki farklı metotla aktive ediliyorlar. Kolon çark koordinatörlü kronograflarda yer alan Split-Seconds özelliği de yine aynı yöntemle harekete geçiriliyor. Kam mili ile aktifleştirilen kronograflı mekanizmalara Split-Seconds özelliğinin eklenmesi ise 1992 yılında IWC önderliğinde yaşanıyor. Richard Habring tarafından geliştirilen ve kam mili ile aktive edilen çift kronograf modülü, ETA Valjoux 7750 mekanizmaya ekleniyor ve bu kalibreye sahip Pilot DoppelChronograph modeli aynı yıl tanıtılıyor. Bu mekanizmaya sahip saatler halen IWC kataloğunda yer alan saatlerde kullanılmakta. Unutmadan Habring imzalı mekanizma, Habring2 marka saatlerde de oldukça şık tasarımlar eşliğinde saat severlerin beğenilerine sunuluyor.
Çift kronograflı saatlere sahip olmak, tek kronograflı modellere nazaran daha pahalı bir operasyon gerektiriyor. A. Lange & Söhne imzalı Triple Split modeli, saat, dakika ve saniye kolları için aynı anda çift ibreye ev sahipliği yapıyor. Ya da Patek Philippe çatısı altında üretilen en şık saatlerden biri olan 5370 ve 5204 aileleri kurmalı kalibreleri ve bol sıfırlı liste fiyatlarıyla dikkatleri üzerine çekmeyi başarıyorlar.
Tüketici yönelimleri etkili olsa gerek, vintage diye tabir edilen saatlerde, günümüze kıyasla, çok daha fazla oranda karşımıza çıkıyor Split-Seconds kronograf özelliği. Universal Geneve’den, Rolex’e, Bovet’ten, Eberhard&Co’ya ve Minerva’ya kadar birçok markada, kurmalı Split-Seconds kronograflı modellere rastlıyoruz. Günümüz standartlarında ise, maalesef, artan kalınlık ve liste fiyatı karşılığında elde edilen bu muhteşem özelliğe olan ilgi pek de yüksek değil.
Neyse ki, halen IWC ve Sinn gibi görece ulaşılabilir segmentte yer alan markaların ürün gamlarında Split-Seconds kronograflı modeller mevcut. Öte yanda Montblanc çatısı altında hayat bulan Minerva kalibrelerinin modern versiyonları ile üretilen ve 1858 Koleksiyonu altında yer alan göz alıcı parçalar da yine, yüksek saatçiliğin en güncel eserleri olarak karşımıza çıkıyorlar.
Yazımı, Split-Seconds kronograflı saatlerin en yeni ve benzersiz üyesiyle bitirmek istiyorum. Atelier de Chronometrie #8 Unique Piece. Adından da anlayacağınız üzere sadece bir adet üretilen bu saatin nefes kesici şıklığına karşı gelmek oldukça güç. 39,8mm x 14,3mm ölçülerinde 18K altın kasasıyla GPHG 2020 finalistleri arasına girmeye hak kazanmış modelin, çift kronograflara olan inancımızı tazelerken, özellikle mekanizmasıyla şov yapmayı da ihmal etmiyor.
