Tabletler, telefonlar, bilgisayarlar, hoparlörler, televizyonlar... Hayatımızın her anında o ya da bu şekilde manyetik alanın içindeyiz. Peki, bu alan saatlerimizi nasıl etkiliyor?
Rutinde içinde kaldığımız manyetik alanın insan sağlığına bir zararı bulunmasa da mekanik saatlerimizi etkileyebiliyor ve istenmeyen sorunlara neden olabiliyor. Her gün kullandığımız, manyetik alan yaratan bu araçlar çoğu zaman sevdiğimiz saatlerimizi etkilemese de alan yoğunlaştığında zaman gösteriminin düzensizleşmesine ve hatta saatin durmasına bile sebebiyet verebiliyor.
Yani saatiniz birden çok hızlanır veya yavaşlarsa (düşürmediyseniz/sertçe bir yere vurmadıysanız) yoğun manyetik alana maruz kaldığı seçeneğini düşünebilirsiniz.
Mekanik saat üreticileri uzun yıllardır bu problemle başa çıkabilmek için birçok teknik ve malzeme geliştirse de savaş hiç durmadan devam ediyor. Manyetik alanın günümüz saatleri üzerindeki olumsuz etkilerini yenmek için mekanizmalara her geçen gün daha fazla anti-manyetik özellikli bileşen ekleniyor. Rolex, Omega, IWC gibi sektörün öncü markaları yıllar boyunca bu problemle savaşan birçok model üretti. Hatta bu modellerden bazıları yoğun manyetik alanlarda çalışan insanlara özeldi.
Nasıl Etkileniyor?
Manyetik alanlar saatleri birçok farklı yönden etkilese de asıl savaşı kıl zemberek veriyor. Bugün kıl zemberekler olabildiğince anti-manyetik maddelerde üretilse de hala içerisinde demir içeren metaller bulunabiliyor. Zembereğin nasıl etkilendiğini kısaca şöyle açıklayabiliriz; manyetik alan, kıl zemberek bobinlerinin birbirine yapışmasına, dolayısıyla zemberek boyunun kısalmasına neden oluyor. Bu da zaman kaymasına sebebiyet veriyor. Alternatif senaryodaysa bobinler sıkışıyor ve saat duruyor.
Geleneksel silindir eşapmanlar manyetik alana karşı oldukça korumasız. Böyle bir durumla karşı karşıya kaldığında pandüldeki dişli teker de manyetikleşiyor, silindirden ayrılarak genliğini kaybediyor. Günümüzde kullanılan kollu eşapmanlar sayesinde bu durum artık büyük bir problem değil; çünkü bu eşapmanlarda sentetik yakut palet taşları kullanılıyor ve demir dışı metallerden üretiliyor.
Manyetik Alanı Yok Etmek
Manyetik alana maruz kalmış saatler uzun vadeli problemler yaşamaz ancak normal haline geri gelebilmesi için ‘demanyetize’ etmek gerekebilir. Saatiniz manyetik alana maruz kaldıysa hemen paniklemenize gerek yok; yetenekli saat ustaları bu problemin üstesinden gelebilir. Alternatif olarak kendinize bir ‘saat demagnetizer’ı da satın alabilirsiniz.