Kronograflı saatlerin bezellerinde veya kadran çerçevelerinde bulunan üç farklı tip skalayı detaylarıyla inceliyoruz.
Kronograf, birçok saat markası tarafından kullanılan, günümüzün en popüler komplikasyonlarından biridir. Kronograf hakkında daha detaylı bilgi almak için linke tıklayabilirsiniz. Bir mekanizmanın kronograf komplikasyonuna sahip olması en yalın haliyle 60 saniyelik ara zaman ölçümü yapabilmesi demektir. Bu iş için çoğunlukla merkezde yer alan kronograf saniye kolunun kadran çerçevesi veya bezelde yer alan skala üzerinde tam olarak hangi noktayı işaret ettiğine bakılması yeterlidir. Bu skalalar üzerindeki sayılar farklı düzenlere göre yerleştirilebilir ve bu sayede özel ihtiyaçlar doğrultusunda kullanılabilecek kronograflar üretilir.
Özel skalaları üç büyük başlık altında inceleyebiliriz.
Takimetre
Günümüz kronograf dünyasında en sık karşılaşılan özelleşmiş bezel veya kadran çerçevesi takimetre prensibine göre hazırlanmaktadır. Bezele kazınarak veya kadrana basılarak üretilen sayı dizini çoğunlukla “takimetre” etiketi ile beraber sunulur. Bu tarz skalalar, 1000 birimlik mesafe içinde gidilen ortalama süratin hesaplanması için kullanılırlar. Bu 1000’lik cetvel tercihe göre metre, mil veya başka bir uzunluk birimini temsil edebilir. Takimetreyi kullanmak için, ortalama sürati ölçülmek istenen hareket halindeki aracın herhangi bir anında kronograf başlatılır. 1000 birimlik mesafe kat edildiğinde kronograf durdurulur ve merkezdeki saniye kolunun işaret ettiği sayı o aracın ortalama süratine eşittir.
Telemetre
Takimetreye kıyasla daha ender bulunan bir skala olsa da özellikle askeri ve pilot temalı saatlerde kullanım alanı bulan telemetreden ses ve ışık çıkaran objelerin kullanıcıya olan mesafenin tahmini için faydalanılır.
Örneğin bir silah ateşlendiğinde önce namlunun ucundan çıkan ateş görünür ve silahın ölçüm yapılan merkeze uzaklığına göre değişen bir süre sonunda ses duyulur. Ateşin görülmesiyle başlatılan kronograf ses ile durdurulur ve merkezi saniye kolunun denk geldiği yerde yazan sayı aradaki uzaklık miktarına eşittir. Aynı uygulama uzakta çakan bir şimşek veya yıldırımın saat sahibine olan mesafesinin hesaplanması için de kullanılabilir.
Pulsometre
Doktor saati olarak da anılan pulsometre skalalı kronograflar çoğunlukla hızlı bir şekilde nabız veya solunum sayılarının hesaplamalarında kullanılırlar. Pulsometreler genellikle 15-30 nabız veya 5 nefes tekrarına göre kalibre edilirler.
Doktor veya ölçüm yapacak kişi nabzını veya solunum tekrarını saymak istediği kişiye göre kronografı başlatır. Belirtilen sayıda nabız ve solunum tekrarını gözle ve/veya elle gözlemledikten sonra (örneğin 15. nabızda) kronograf durdurulur. Merkezdeki saniye kolunun bezel veya kadranda işaret ettiği sayı o kişinin bir dakikadaki nabız veya solunum sayısına eşittir.
Yukarıda bahsi geçen skalalar tek başına veya kombine bir şekilde saatlerde kullanılabilirler. Birlikte yerleşim ile (Örneğin: Takimetre ve Telemetre) tek saat farklı amaçlar doğrultusunda ve daha işlevsel bir şekilde kullanılabilir.
