Mekanik saatlerimizi uzun yıllar sorunsuz bir şekilde kullanabilmek ve hem mekanik hem de kozmetik anlamda onları mümkün olan en iyi kondisyonda tutabilmek için dikkat etmemiz gereken konuları bir araya topladık.
Otomatik ya da kurmalı fark etmeksizin mekanik saatler, temelde aynı mantıkla çalışır. Kurmalı saatlerin birçoğunu, ana zemberek maksimum gerginliğe ulaştıktan sonra daha fazla kuramazsınız, zorlamayın. Bazı kurmalı ve tüm otomatik saatlerde maksimum gerginlikten sonra tepeyi ya da rotoru döndürmeniz halinde enerjiyi zembereğe aktarmayan özel sistemler bulunur. Bu saate zarar vermenize mani olmak için tasarlanmış bir önlemdir.
Otomatik saatinizi mümkün mertebe elle kurmayın. Kurmalı saatlerin tepelerinin her dönüşü saatin aktarma organlarına minimum yük bindirecek şekilde tasarlanmıştır ve üretilmiştir. Otomatik saatlerde ise kurma kolunun her dönüşü, kurmalı bir saate kıyasla ana zembereği çok daha fazla kuracaktır. Bu durum rotorun hafif yapısı ile kurma işleminin rahatça gerçekleştirilebilmesi için bir zorunluluktur. Rezervi sıfırlanmış otomatik saatinize ilk hareketi vermek için onu tepesinden elle kurabilirsiniz ancak düzenli olarak kullandığınız bir saatte periyodik olarak elle kurma işleminden kaçının.
Saatiniz belli komplikasyonlara sahipse, bu özelliklere özgü talimatlara uyun. Örneğin tarih ve gün komplikasyonuna, gece yarısına yakın saatlerde müdahale etmekten kaçının. Bu aralıkta ayar yapmaya çalışmak, tarih ve gün disklerini çevirmek için görevli dişlilerin üzerine ekstra yük bindirebilir. Aynı durum, sürekli takvimli saatler için de geçerlidir. Bazı özel mekanizmalar ya istenmeyen anlarda ayar yapmaya müsaade etmeyecek özel donanımlara sahiptir ya da mimarileri gereği her saatte ayara imkan tanırlar.
Saatinizi yüksek titreşimden, darbelerden ve aşırı sıcaktan/soğuktan uzak tutun. Günümüz teknolojisiyle üretilen saatler belli bir seviyeye kadar darbe dayanımına sahiptir ancak ani şoklar ve sürekli titreşimler sadece mekanizmaya değil, saatin geri kalan kısımlarına da zarar verebilir. Titreşim yüzünden kadrandaki indisler yerinden oynayabilir, varsa kadran ve kollarda yer alan yıpranmış boyalar çatlayabilir ve yerinden çıkabilir, pimler ve vidalar gevşeyebilir. Daha da kötüsü mekanizmayı oluşturan parçalar zarar görebilir. Aşırı sıcak veya soğuk, saati oluşturan parçaların zarar görmesine, yağların viskozitesinin değişmesine sebep olabilir. Özellikle araçların torpido gözlerinde ya da plajda havlu üzerine bırakılan saatlerde, geri dönüşü olmayan hasarlar oluşabilir.
Manyetik alanlardan uzak durun. Özellikle hoparlörler saatiniz için tehdit oluşturabilir. Modern saatlerin birçoğu belli bir seviyeye kadar manyetik alan direncine sahiptirler. Mekanizmayı üreten parçalar mıknatıslanmayacak şekilde özenle seçilirler ancak bu durum her marka ve model için aynı manyetik ortam direnci değeri anlamına gelmez. Yüksek manyetik alan saatinizin zaman tutmasını, müdahale edilene kadar, kalıcı şekilde etkileyebilir.
Saatiniz bileğinizdeyken ayarlamayın ve kurmayın. Açık pozisyonda duran tepenin bağlı olduğu pim bileğinizin ya da parmağınızın ters bir hareketiyle eğilebilir. Ayar işleminden sonra tepeyi açık unutursanız saatinizin içine su girebilir. Unutmayın ki saatlerin su geçirmezlik değerleri, tepelerin kapalı pozisyondaki halleri için geçerlidir.
Saatinizin kullanmadığınız zaman ne koşullarda sakladığınıza da dikkat etmelisiniz. Birçok kullanıcı kıymetli saatlerini banka kasalarında saklamayı tercih ediyorlar. Banka kasaları çoğu zaman bolca rutubetli ortamlardır. Bu denli yüksek nem değeri, saatinizde bulunan metallerde oksitlenmeye sebep olabilir. Mekanizmayı yağlayan sıvıların işlevini bozabilir. Bu durumda sakınmak için nem emici tabletlerden ya da rutubeti emecek diğer maddelerden faydalanabilirsiniz.
Motosiklet kullanıcılarının hassas mekanik saatlerle sürüşlerini gerçekleştirirken dikkat etmelerinde özellikle fayda var. Özellikle eski saatler ve yüksek gidon titreşimine sahip motosikletler, iyi bir ikili olmayabilirler. Uzun vadede yüksek titreşim saatinize zarar verebilir.
Saatinizi taşırken, özellikle bilezikli modeller için, arka kapak ile klips arasına darbeyi emen bir katman koymanızda fayda var. Aksi halde klips, saatinizin arka kapağını ya da bileziğin iç kısmını çizebilir.
Saatinizi temizlerken kullandığınız maddelere dikkat edin. Saatiniz tuzlu suya maruz kalırsa onu ilk fırsatta tatlı suyla yıkayın. Saatlerinizi temizlerken eskimiş bir diş fırçası ve az miktarda sabundan destek alabilirsiniz. Deterjan ve benzeri kuvvetli kimyasallar hem contalara hem de bileziğinizi bir arada tutan vidalara sürülen yapıştırıcılara zarar verebilir.
Saatinizi silmeden önce (eğer su geçirmezliği olan bir
model ise) yıkamanızda fayda var. Bu işlem toz zerrelerini saatten
uzaklaştıracaktır. Böylece, özellikle parlak yüzeyleri rahatça
çizebilecek olan tanelerin silme işlemi esnasında saatinize zarar
vermesinin önüne geçebilirsiniz.
