II. Dünya savaşı öncesinde İtalyan donanması tarafından geliştirilen, orijinal adıyla “Siluro a Lenta Corsa” Panerai tarihindeki önemli figürlerden biri. Savaşın gidişatına yaptığı etki tartışılmaz. Bakalım kadranında boy gösterdiği modellerin kaderini ne kadar değiştirebilecek?
1 Kasım 1918’de İtalyan donanmasının iki subayı Raffaele Paolucci ve Raffaele Rossetti dalış elbiseleri içerisinde “Mignatta” isimli su altı araçlarını kullanarak, Pola limanına demirlemiş Avusturya savaş gemisi “Viribus Unitis”i batırmayı başarmışlardı. Şimdilerde farklı birçok isim verdiğimiz insanlı torpidoya dair bilinen ilk hikâye su altı ekipmanları olmadığı için kafaları suyun üzerinde olarak kullandıkları ve operasyonun sonunda yakalanarak savaş esiri olan bu iki subayın macerasıdır.
Akabinde 1938 yılında iki efsane Binbaşı Teseo Tesei ve Elios Toschi 20 sene önceki bu projeyi yeniden canlandırarak II. Dünya savaşında İtalyan donanması için önemi bir silah haline getirmişlerdi.
7.30 m uzunluğundaki “maiale” ( İngilizcede “pig”) 1,6 beygir gücünde şarjlı bir motora sahipti. Ortalama 2,5 knot sürat ile 15 deniz mili menzili olan su altı aracının maksimum ulaşabildiği hız ise 3 knot’tu. İnsanlı torpido 3 ana bölümden oluşuyordu. Yaklaşık 230 kilo patlayıcı taşıyabilen baş kısmını 2 kişi taşıyacak şekilde tasarlanmış merkez bölümü takip ediyordu. Kuyruk kısmında ise motor, dümen ve pervane bulunuyordu. O yıllarda torpidoları kullanan askerlerin ihtiyacı olan manyetik pusulalar, derinlikölçerler ve tabi ki saatler Panerai tarafından geliştirilip üretiliyordu.
Zaten Panerai hikâyesi de böyle başlamıştı.
1997 yılında Vendome şimdiki adıyla Richemont Group tarafından satın alınarak farklı bir görünüme bürünen marka kısa süre içerisinde dünyanın 4 bir yanında butikler açmaya başlamıştı.
Panerai’nin en çok ilgi gören saatlerinin başında her yıl ürettiği “special edition” modeller gelmektedir. Limitli adette satışa sunulan, özel tasarım ve teknik özellikleri olan saatler markanın tutkunları tarafından büyük ilgi görmektedir. Örnek vermek gerekirse 2002 yılında 1950 adet üretilen PAM00127 günümüzde halen en çok aranılan ve bulunması en zor modellerden biridir.
Her yıl duyurduğu special edition modellerin yanı sıra Panerai’nin butiklerine ithaf ettiği modellerde mevcut. Bunların başında da kadranında bugünkü yazımızın kahramanı olan “maiale”yi bulunduran Luminor Marina modeli geliyor. Arka kapağında butiğin bulunduğu şehre özel bir işleme bulunan modeller farklı adetlerde üretilebiliyor. Aslında birbirinin aynı diyebileceğimiz modeller arka kapak figürleri ve zaman zamanda farklı kadran renkleri kullanıldığı için değişik referanslarla satışa sunuluyor. Tabi ki her butik için üretilen adetlerde farklı. Örneğin İstanbul için üretilen ve arka kapağında Ayasofya işlemesi bulunan PAM00546 modeli 80 adet üretilmişken ünlü Milano butik için yapılan, ünlü Duomo meydanı işlemeli PAM00434 100 adet olarak satışa sunulmuş.
Bu butik modelini bir kenara koyarsak kabartmalı torpido figürünü görebileceğimiz referans sayısı oldukça az. Ne kadar az o kadar değerli fikrinden yola çıkarsak ilerleyen günlerde bu modellerin şimdikinden daha fazla ilgi görmesi şahsen beni fazla şaşırtmayacak. Gelelim “pig dial” olarak da bilinen modellere:
PAM00292
Evet, yanlış duymadınız. PAM00292. Markanın güncel koleksiyonunu bilen ama tarihiyle pek ilgilenmeyenler için şaşırtıcı olabilir. Birçok PAM00292 modelinde torpido görme şansınız maalesef yok. 2007 yılında J serisi olarak 1.000 adet üretilen modelin kadranında torpido kullanılmış ama ondan sonraki üretimlerde maalesef yok. 45mm’lik seramik Radiomir kasalı model sandviç kadrana sahip. ETA 6497/2 bazlı OP XI kalibresi olan saatin güzel bir örneğini alabilmek için 10.000 USD civarı bir bütçeyi gözen çıkarmak gerekiyor.
PAM00425
Normal koleksiyon modellerinden biri olan PAM00425 hala üretimde. Radiomir SLC 3 Days olarak bilinen saatin kadranında da torpido mevcut. 2012 yılından bu yana koleksiyonda olan modelin yıllık üretimi 500 adet civarında. 47mm’lik paslanmaz çelik kasanın içerisinde “SLC Dial” diye bilinen yine sandviç özellikli kadran kullanılmış. Modelde Panerai’nin kendi kalibresi olan ve cam kapak sayesinde görülebilen 3 gün güç rezervli kurmalı P.3000 kullanılmış. Güncel koleksiyondaki modelin liste fiyatı €7500
PAM00577
Kadran ve kalibresi PAM00425 ile aynı olan modelin (PAM00577) en önemli özelliği seramikten yapılmış olan 48mm’lik seramik kasası diyebiliriz. Son dönemin ilgi çeken modeli de yıllık 300 adet civarında üretiliyor. €11.200 Euro’luk fiyatla satışa sunulan model Panerai koleksiyonunun en ilgi çekici modellerinden biri.
PAM00532
Bana göre kadranında torpido olan modelleri içerisinde en kayda değer olanı PAM00532. Panerai tutkunlarının buluşma noktası olan www.paneristi.com a bağlantılı olarak arka kapağındaki “Paneristi Forever” yazısıyla hatırlanan model 2013 yılının “special edition” saatlerinden biri. Bir kereye mahsus 500 adet üretilerek 9.000 Euro civarına satılan model şimdiden bulunmazlar arasına girmiş durumda.
Marka tarihine dair detayları en iyi kullanan isimlerin başında gelen Panerai’nin torpido figürünü yaklaşık 20 yıllık sürede çok az modelde kullanmış olması benim dikkatimi çeken detaylardan biri oluyor. Bakalım yakın gelecekte benzer modeller görebilecek miyiz?