Saatler İçin Su Geçirmezlik Değerleri

Saatler İçin Su Geçirmezlik Değerleri

horobox_amblem.png

Saatler, dayanıklılık gereksinimlerinin bir parçası olarak suya karşı dirençli olmak zorundalardır. Su(ve nem), saatin iç aksamları için oldukça zarar verici etkilere sahiptir. Suya temas etmiş mekanizma parçaları ve diğer kısımlar(kadran, kollar, vs.) oksitlenebilir ve hatta paslanabilir. Bu durum da saatin işlevini yerine getirmesini engeller. Üreticiler saatin iç kısmını sudan uzak tutabilmek adına çeşitli mühendislik çözümleri geliştirmişlerdir.

Su-gecirmezlik-1.jpg

Saatin su geçirmezlik değerleri, modelin kullanım amacına göre belirlenir. Su geçirmezlik adına eklenecek her parça ve yapılacak her müdahale saatin tasarımını doğrudan etkiler. Sıklıkla başvurulan yöntemlerden; vidalı kapaklar-tepeler-butonlar ve daha kalın kasa-cam, hem görsellik hem de ağırlık açısından saatin karakteristik özelliklerinden başlıcalarını oluşturur. Dolayısıyla karmaşık komplikasyonlar barındıran bir takım elbise saatinden, dalgıç saati performansı beklemek gereksizdir. Aynı durum tersi bir senaryo için de geçerlidir.

Su-Gecirmezlik-2.jpg

Su geçirmezlik adına atılan ilk somut adım 1926 yılında Rolex tarafından gerçekleşmiştir. Marka, “Oyster” yani istiridye kasa formu sayesinde literatüre ilk suya karşı dayanıklı saat terimini eklemiştir. Aynı yıl patenti alınan vidalı arka kapak ve kurma kolu da tasarımın başlıca unsurlarındandır.

Su-Gecirmezlik-3.jpg

1926 Rolex Oyster

Saatlerin su geçirmezlik değerleri tarih boyunca dalış sporuyla beraber anılmıştır. Dijital dalış ekipmanlarının henüz icat edilmediği yıllarda dalış saatleri dalgıçlar için hayati önem taşımaktaydı. Suyun altında geçirilen zamanı saatlerine bakarak anlayan dalgıçlar için üretilen saatler de günümüzde işlevsel olmasa da tasarım açısından hala en popüler modeller arasındadır.  Dalış saati olarak patenti alınan ilk saat ise Omega Marine modelidir(1932).  İşin ilginç yanı bir saatin dalgıç saati olarak anılabilmesi için dalış bezeline sahip olması gerekmektedir. Omega Marine’de bu özellik bulunmasa da ilk gerçek dalış saati olarak adlandırabileceğimiz model 1953 yılında tanıtılan 6204 referanslı Rolex Submariner modelidir. Bu saat aynı zamanda 100 metre su geçirmezliğe sahip ilk model olma özelliği de taşır. Yine aynı yıl tanıtılan ancak 1 sene sonra satışa sunulan Blancpain Fifty Fathoms ise bir başka önemli dalgıç saatidir. Adını 50 kulaç(fifty fathoms), yani yaklaşık 90 metre su geçirmezlik değerinden almaktadır.

Su-Gecirmezlik-4.jpg  Su-Gecirmezlik-5.jpg

Su-Gecirmezlik-6.jpg

Sonraki yıllarda, gelişen teknoloji ve artan kullanıcı istekleri sebebiyle saatlerin su geçirmezlik değerleri de artmıştır. Dünyanın en derin noktası olan Mariana Çukuru’nun 10.971 metre olduğu göz önüne alındığında, bu değerden daha fazla su geçirmezliğe sahip saatlerin bulunması ise markaların gövde gösterisinden öte bir durum değildir.

Su-Ge-irmezlik-7.jpg

Hiçbir saat tamamen su geçirmez değildir. Laboratuvar koşullarında dahi olsa yeterli basınç altında her saat su geçirecektir.. Dolayısıyla sadece saatlerin suya dayanıklılığından söz edilebilir. Bu değerler için iki farklı standart belirlenmiştir: ISO 2281 ve ISO 6425. ISO 2281, günlük kullanıma uygun saatler için belirlenen bir standarttır. Çeşitli metre yada basınç değerleri saatin hangi aktiviteler karşısında sorunsuz çalışabileceğini gösterir. Saatin su geçirmezlik değeri mutlaka arka kapağında yazmalıdır. Bazı markaların karmaşık komplikasyonlar barındıran özel modelleri herhangi bir su geçirmezlik değerine sahip olmayabilir, bu saatler yalnızca nem ve toza karşı korumalıdır. Dolayısıyla bu özel modeller her türlü su kaynağından uzak tutulmalıdır. Su geçirmezliklte giriş seviyesi genellikle 30 metre/3 atm kabul edilir. Böyle bir saat ancak el yıkarken veya yağmur altında yürürken sıçrayabilecek su damlalarına karşı korumalıdır. Yüzme ve duş alma gibi aktiviteler saatin su geçirmesine sebep olabilir. Sonraki seviye 50 metre/5 atm’dir. Bu saatler ise ancak yüzeysel su aktivitelerine karşı dayanıklıdır ancak yine de fazla maruziyet tavsiye edilmez. 100 metre/10 atm su geçirmezliğe sahip bir saat ile yüzeysel su aktiviteleri ve su sporları yapılabilir. 200Metre /20 atm su geçirmezlik değeri ile ise tüm bunlara ek olarak birkaç metreye kadar serbest dalış gerçekleştirilebilir. Bir saat ISO 6425 standartlarında test edilmedikçe kesinlikle tüplü veya derin serbest dalış yapılmamalıdır.

Su-Gecirmezlik-9.jpg

ISO 6425, diğer versiyona göre daha ağır kurallar içeren bir dizi testler barındırır. Bu sertifikayı almaya hak kazanan bir model gerçek bir dalış saati olarak nitelendirilir. Günümüzde bu standart için kullanılan minimum değer 300metre/30 atm’dir(bazı modeller 200 metre/20atm’ye kadar test edilir). Bu ibareye sahip bir saat 300 metre derinliğe kadar güvenle kullanılabilir. Bazı eski saatlerde 100 metre/10 atm değerine de rastlanmaktadir. ISO 6425 standartlarına göre test edilen bir saat kadranda veya arka kapakta belirtilen su geçirmezlik değerinin 25% üstünde değere kadar test edilir. Yani 300 metre su geçirmezliğe sahip bir saat aslında 375 metreye kadar test edilmiştir ancak güvenlik payı sebebiyle gerçek değer saate yazılmaz. Trimix derin dalışlar için ise genellikle 300 metreden daha fazla su geçirmezliğe sahip saatler tavsiye edilir ve kullanılır(600 metre, 1200 metre gibi).